حدیث مکارم اخلاق

مشهد در سال 1352 شمسی، چند ماهی شاهد فعالیت پرشور مسجدی تازه ساز در جوار حرم حضرت رضاعلیه السالم بود. نمازهای ظهروعصر و گاهی مغرب و عشای مسجد کرامت، هرکدام گویا یک مجلس خـاص بـود.که افـراد را بـرای استفاده از مباحث استاد آن جلسه، به خود جذب می کرد. این اقبال مردم و شلوغی غیرعادی نماز و سخنرانی های روزانۀ یک مسجد، چیزی نبود. که در ایام اوج خفقان پهلوی،از کنار آن بگذرند؛ آن هم وقتی امام جماعت مسجد، سابقۀ پنج بار بازداشت به جرم مبارزات انقلابی داشته باشد!

مسجد و برنامه هایش را تعطیل کردند و امام جماعت را ممنوع المنبر و بعد از مدتی، بازداشت و روانۀ زندان ساواک. ار آن دوران چند ماه و مباحث ارزشمندی که (استاد سید علی آقای خامنه ای) با روش و بیان و نگاه جدید در مسجد کرامت مطرح کردند، چند قطعه صوتی مانده که حقیقتاٌ غنیمت هستند. و یک مجموعه از آنها حدود بیست جلسه ای است. که حدیث امام صادق در بیان دوازده صفت از مکارم اخلاق را شرح داده‌اند.

کتاب «حدیث مکارم اخلاق»، کتابی است. اخلاقی، در شرح و تبیین حدیثی از امام صادق علیه‌السلام، که در آن ده صفت از صفات پیامبر اکرم را بیان کرده‌اند. یقین، قناعت، صبر، شکر، حلم، حسن اخلاق، سخاوت، غیرت، شجاعت، و مروّت. این  کتاب دربردارندۀ متن جلساتی است. که مقام معظّم رهبری در سال ۱۳۵۲ شمسی در مسجد کرامت مشهد داشته‌اند.  و در آن جلسات این روایت را‌خوانده.  و این صفات را شرح داده‌اند. البته، برای تکمیل مباحثی که ضبط نشده‌‌بوده، و رفع نواقص جلسات، روایت‌هایی از احادیث دروس خارج فقه‌دوران رهبری معظّم‌له، به کتاب اضافه شده‌است. کتاب حدیث مکارم الاخلاق در یازده فصل و مطابق صفاتی که در حدیث ذکر شده‌تنظیم شده‌است.

گزیده ای از کتاب:

در روایات صادره از ائمۀ هدی‌ علیهم‌السلام راجع‌به حلم خیلی تأکید‌شده. در قرآن کریم هم در مقام ستایشِ بعضی از بندگان شایسته و عظیم‌القدر، آنها به صفت حلم توصیف شدند، «اِنَّ اِبراهیمَ لَحَلیمٌ اَوّاهٌ مُنیبٌ». انسان با خودش فکر می‌کند که این حلم چیست و چرا این‌قدر در روایات و کلمات ائمۀ هدی صلوات‌الله‌علیهم که پیشوایان اخلاق و اندیشۀ بشری هستند، تأکید شده راجع‌به حلم، یا در قرآن به‌صورت صفتی برای ابراهیم خلیل‌الله ذکرشده. این انسان را وادار می‌کند که دنبال صفت حلم راه بیفتد در روایات و در لغت و در گفتار بزرگان، تا بالاخره دربیاورد که معنای این صفت چیست؟‌ آیا همین‌که مردم امروز به آن می‌گویند حلم، این است؟ حلم همین است؟

متأسفانه این صفت هم، این لغت هم، این مفهوم هم مثل واژه و مفهوم صبر یا قناعت یا شکر، در طول زمان تحریف شده. آنچه که ائمۀ ما علیهم‌السلام از آن تعریف کرده‌اند، آن چیزی است، آن‌که ما امروز به نام حلم می‌شناسیم، چیز دیگری است. نمی‌گویم که صددرصد باهم اختلاف دارند، اما پنجاه درصد باهم اختلاف دارند. حالا بنده این را عرض می‌کنم و در روایات درمی‌آوریم مطلب را، تصدیق و قضاوتش با شما عزیزان.16/11/1352

ـ ـ ـ ـ سایت کتاب خوب ـ ـ ـ ـ